De stad Alcalá de Henares, in de regio Madrid, werd in Romeinse tijd Complutum genoemd. Het werd gebouwd in de eerste eeuw en in de derde eeuw grotendeels gerehabiliteerd en hervormd. De totstandkoming van deze stad moet worden gezien als het resultaat van haar uitstekende ligging tussen verschillende communicatieroutes en de nabijheid van natuurlijke hulpbronnen, zoals de Henares-rivier en de omliggende akkers.
De Romeinse aanwezigheid in het gebied heeft ongeveer zes eeuwen geduurd, vanaf de eerste eeuw v.C. tot de val van het westerse Romeinse Rijk. Volgens archeologisch en epigrafisch bewijs lijkt de stad een grote ontwikkeling te hebben doorgemaakt in het laat-Romeinse rijk, ondanks de crisis die het doormaakte vanaf de derde eeuw.
Boven: resten van een basiliek uit de derde eeuw
Boven: resten van een basiliek uit de derde eeuw
De noordelijke termen van de stad waren verbonden met de basiliek. Ze werden voor het eerst gebruikt als openbare baden tot het einde van de 3de eeuw. Toen werden omgevormd tot een Curia, ruimte voor de vergadering van de Senaat.
De zuidelijke termen werden aan het einde van de 3de eeuw gebouwd ter vervanging van de noordelijke baden, nadat deze waren omgebouwd tot Curia.
De Curia was verbonden aan de basiliek. De traditie plaatst hier het martelaarschap van de heiligen Justo en Pastor, hoewel waarschijnlijk het vonnis werd geveld en uitgevoerd in de 'Campo Laudable' net buiten Complutum.
Boven: Overblijfselen van de Curia
Boven: Overblijfselen van de Curia
Het centrale deel van de vindplaats is het 'Casa de los Grifos' (Huis van de Griffioenen), gebouwd in het midden van de 1ste eeuw en in gebruik tot de 4de eeuw, toen het werd verwoest door een brand. Het was een van de beste 'domus' van de stad. Er werden diverse muurschilderingen aangetroffen, die worden gerestaureerd.
Mozaïek gewijd aan de god Bacchus (te bezichtigen in het archeologisch museum van Alcalá de Henares)
Mozaïek met vissen en dolfijnen (te bezichtigen in het archeologisch museum van Alcalá de Henares)
Wat het 'Casa de Hippolytus' (Huis van Hippolytus) wordt genoemd, is in feite in Romeinse tijd een soort school geweest. Vanuit het oogpunt van het bestuderen van de cultuur van die tijd is dat zeer interessant, want alle in het gebouw gedocumenteerde structuren geven de toenmalige vrije tijdbesteding weer.
In de grootste kamer, die dienst deed als hal, bevindt zich een groot mozaïek met een visserstafereel. Het werk werd gesigneerd door Hippolytus, een meester-mozaïekkunstenaar van mogelijk Noord-Afrikaanse afkomst (waarschijnlijk uit het huidige Tunesië). Het werd gemaakt in opdracht van één van de belangrijkste families in de stad.
Ander deel van hetzelfde vloermozaïek
Het zwembad in klaverbladvorm werd gebouwd tijdens de hervorming van de 3dee eeuw. Het was een volledig omsloten zwembad bedekt met een koepel en bekleed met wandmozaïek. Mogelijk was de aanleiding voor dit mozaïek een soort landschap.
